Margaretha van Antiochië - Relikwieën

Reliekhouder met de rechterhand van de H. Margaretha van Antiochië (Marina), Vatopaidi (Mount Athos)
Het is deze hand die de duivel bij de haren greep, op de grond dwong en vastbond.

"Haar lichaam werd in de elfde eeuw door de kruisvaarders naar Europa gebracht [1185] en bevindt zich in Monte-Fiascone (Toscane) [...] Petrus Camus, bisschop van Belley, in Frankrijk, die in de 16de eeuw leefde, verhaalt [in Hom. de reliquiis] dat in zijnen tijd al de edelvrouwen te Parijs eenen riem, ter eere van Sinte Margarete gewijd, in barensnood, droegen om een goede verlossing te bekomen. [...]

Te Rome bewaart men eene ribbe, een deel des schedels en eenige andere beenderen der H.Margareta. Haren cingel te Parijs in de kerk van St Germaan ter Weiden bewaard, werd op 6 September 1556 gestolen, uitgenomen een klein deeltje welk er, in 1727, nog te vereeren was. In die kerk bevindt zich ook de kinne der Heilige, gesloten in een rijk zilveren beeld, ten jare 1608 geschonken door de koningin Maria de Medicis. In Spanje en Portugal rusten insgelijks merkweerdige reliquieën van Ste Margariet. Onder anderen te Lissabon in St Rochus' kerk, bewaart men eene reliquie der Heilige, haar geschonken, met andere H. Panden, door den H. Franciscus de Borgia en zijne huisvrouw Francisca van Arajonië.

De kerk van Anderlecht, bij Brussel, bezit een deel des schedels. In St Donaaskerk te Brugge rustte voor de fransche omwenteling het schouderbeen der Heilige en in de kerk der minderbroeders het linkerhand, welk haar geschonken werd ten jare 1235 door Margareta van Constantinopelen,

moeder van Gwijde van Dampierre en waarvan de kerk van Lichtervelde, op 17 Februari 1685, een lid van eenen vinger ontving. Te Doornijk in de kerk van Sinte Margareta vereert men een groot gebeente der Heilige. De parochiale kerk van Baardegem, bij Aalst, der H. Margareta toegewijd, ontving van Jaak Boonen, aartsbisschop van Mechelen, op Zondag 7 Juli 1656, eenige beenderen der H. Patrones. In 't bisdom van Gent is de H. Margareta nog patrones der parochiale kerken van Elverzele, Neygem, Grimbergen bij Dendermonde en Ste Margriet bij Eecloo. In 't bisdom van Brugge is zij patrones van Geluvelt en van 't begijnhof te Kortrijk en te Knocke te zaam met den H. Donatiaan. Te Geeraardsbergen was zij patrones van 't begijnhof; doch sedert de slechting van dit hof zijn hare reliquieën en eeredienst overgegaan naar de kerk van het hospitaal. Hare eeredienst bestaat ook in St Baafskerk te Gent, waar zij eene kapel heeft; te Aalst in St. Martinuskerk; te Brugge in St Salvators' kerk, te Luik in St Margaretas' kerk, te Keulen, te Sint-Oden-Roeij bij Eindhoven, enz."

[Anonymus, Het leven der H. Margareta, maagd en martelares, 1884, Aalst/Gent (Van de Putte-Goossens / Leliaert, Siffer en cie), pp. 46-49]

"Rond de jaren 1200 werd het hoofd der Heilige (wonderbaarlijk?) teruggevonden onder het hooge altaar van Gemmelaus [Gembloux] op den feestdag zelve der martelares. Volgens het looden getuigschrift, dat men in het vierkante steenen sarkofaag vond, werd deze uitzondeerlijke relikwie door Keizer Otto I (912-973) aan Gemmelaus geschonken bij het opbouwen der abdijkerk (ca. 946). [...] In den bekenden brief van Othelbold aan gravin Otgiva (ca 1020) bericht Vader Abt over de relieken in S. Baafs bewaard."

[D.A. Stracke, S.J., 'Twee Middelnederlandsche Legenden der H. Margaretha van Antiochië', Ons Geestelijk Erf 12 (1938), pp.275-276]